hordur

022-Fastar nefndir

Á umliðnum árum hefir hreppsnefndin kosið nefndir í ýmsum málum sér til aðstoðar, og yrði það of langt upp að telja. En auk þess starfa nú við hlið hreppsnefndar 9 fastar nefndir, sumpart skipaðar mönnum úr hreppsnefndinni og sumpart utan hennar, sem hafa ákveðin verkefni með höndum. Nefndirnar eru sem hér segir: Sáttanefnd, skipuð fyrst […]

022-Fastar nefndir Read More »

021-Tímabilið eftir 1872

Þess var eigi lengi að bíða, að landsmenn yrðu óánægðir með hreppstjóratilskipunina, og samfara frelsishreyfingum 19. aldar urðu kröfurnar um endurheimt sjálfstæði hreppanna stöðugt ákveðnari. M. a. ritaði Jónas Hallgrímsson skörulega grein, ,,Fáein orð um hreppana á Íslandi”, í Fjölni 1835 og lagði til, að hreppstjórar yrðu kosnir á vorsamkomu í sveitum, eins og áður

021-Tímabilið eftir 1872 Read More »

020-Tímabilið 1809-1872

Þegar hér er komið sögu verður gagnger breyting á stjórn hreppanna hér á landi. Hið forna sjálfstæði þeirra er afnumið, en þeir lagðir undir hina almennu umboðsstjórn. Með konungsúrskurði 21. júlí 1808 var ákveðið, að hreppstjórum skyldi fækkað og þeir gerðir að föstum embættismönnum ríkisins. Á grundvelli þessa konungsúrskurðar gáfu amtayfirvöldin út rækilega erindisskrá eða

020-Tímabilið 1809-1872 Read More »

019-Hreppstjórn og hreppstjórar til 1809

Á dögum þjóðveldisins voru hrepparnir mjög óháðir öðrum stofnunum þjóðfélagsins og stjórnuðu sjálfir málum sínum. Æðsta vald í hreppsmálum höfðu fundir hreppsbænda, hinar svonefndu samkomur, sem haldnar voru reglulega þrisvar á ári, hin fyrsta á langaföstu (einmánaðarsamkoma), önnur eftir vorþing (vorsamkoma) og hin þriðja nálægt veturnóttum (haustsamkoma). Með málefni hreppsins fóru annars fimm bændur, sem

019-Hreppstjórn og hreppstjórar til 1809 Read More »

017-Skipting Stokkseyrarhrepps

Stokkseyrarhreppur var öldum saman einn fjölmennasti hreppur landsins. Stóð þó mannfjöldi þar mjög í stað þar til á síðustu áratugum 19. aldar. En þá hefst þar mikill uppgangstími samfara örri fólksfjölgun, og olli því m. a. vaxandi sjávarútvegur og stóraukin verzlun bæði á Eyrarbakka og einkum á Stokkseyri, sem hófst þá upp sem fjölsóttur verzlunarstaður.

017-Skipting Stokkseyrarhrepps Read More »

015-Stokkseyrarhreppur og stjórn hans – Uppruni hreppa

,,Löghreppar skulu vera á landi hér.” Með þessum orðum hefst hreppaskila. þáttur Grágásar, hinna fornu þjóðveldislaga, og benda þau ásamt mörgu öðru til þess, að hreppar séu meðal elztu stofnana hér á landi. Eru flestir fræðimenn nú á dögum á þeirri skoðun, að þeir séu íslenzkir að uppruna, ein meðal hinna athyglisverðustu nýjunga í stjórnarháttum

015-Stokkseyrarhreppur og stjórn hans – Uppruni hreppa Read More »

013-Fóru niðjar Hásteins með goðorð?

Margt er óljóst og jafnvel myrkri hulið um meðferð goðorða hér á landi á þjóðveldistímanum. Eitt þeirra atriða, sem skoðanir hafa verið skiptar um, er það, hvort Stokkseyringar, þ. e. niðjar Hásteins Atlasonar, eða einhver önnur höfðingjaætt hafi farið með goðorð í austanverðu Árnesþingi. Verður því að ræða það mál nokkuð. Þegar alþingi var stofnað

013-Fóru niðjar Hásteins með goðorð? Read More »